dinsdag 5 juni 2012

Zouden we de Venusboog kunnen zien?

Zoals ik jullie een paar dagen geleden liet weten: morgen van 00:03:55 tot 06:54:59 trekt Venus voorbij tussen onze aarde en de zon.
Vanaf zonsopgang (om 5.26u. in Genk) tot het laatste contact kunnen we dit uniek gebeuren ook in onze contreien bewonderen.
En uniek is het wel: pas over 105 jaar, in 2117, is dit nog eens te zien. En zo’n overgang gebeurt maar 4 keer in 243 jaar. Zelfs onze kleinkinderen gaan het dus niet meer live meemaken.

Maar of wij het live gaan kunnen meemaken hangt van de weergoden af. En dat ziet er niet goed uit: er wordt voor woensdagmorgen 100% bewolking voorspeld:

image

En een weerwonder mogen we ook vergeten. Want al zijn er nog eieren, er zijn geen Clarissekes meer. We hebben het ver gebracht…
We kunnen dus alleen maar hopen dat Frank Deboosere & Cie een serieuze rekenfout gemaakt hebben en dat het zonneke toch door de wolken piept.
Desnoods moeten we maar naar plan B overschakelen en via internet vanaf middernacht(!) live uitzendingen volgen vanuit wolkeloze oorden: hier en hier.

De Venusovergang van morgen heeft nochtans iets bijzonders in petto: we zouden de zogenaamde Venusboog kunnen zien.
Die Venusboog is pas bij de vorige passage in 2004 ontdekt door de Franse amateur-astronoom André Rondi.
Het gaat om een oplichtende band rond de rand van Venus.
Die band was goed te zien was toen de planeet zijn intrede (ingress) en zijn uittrede (egress) op de zonneschijf maakte:


Natuurkundigen hebben intussen een verklaring gevonden voor het verschijnsel: het gaat om een bijzondere breking van het zonnelicht door luchtlagen boven de hoogste wolkenformaties van de planeet.
Verdere studie van dit brekingsverschijnsel zou beter inzicht kunnen geven in de samenstelling van het aparte wolkendek van Venus: zeer hoge percentages koolzuurgas (CO2) en zwavelzuur (H2SO4).
En misschien wordt dan ook een begin van verklaring gevonden voor de super-rotatie: het rare verschijnsel dat het wolkendek van Venus supersnel rond de planeet circuleert: 4 keer sneller dan de planeet rond zijn eigen as draait! De merkwaardige lichtbreking in de Venusboog zou daar iets mee kunnen te maken hebben.
Astronomen en fysici willen daarom van deze Venusovergang gebruikmaken om die super-rotatie grondig te bestuderen. Wereldwijd staan er daarom morgen 9 coronografen klaar om de Venusboog te onderzoeken.

 

Klik hier voor een langere film over de Venusatmosfeer.


In de 18de en 19de eeuw waren de waarnemingen van de Venusovergang vooral gericht op de bepaling van de Astronomische Eenheid, de afstand van de aarde tot de zon.
Via de 3de wet van Kepler konden daarmee de afstanden tussen alle planeten in ons zonnestelsel berekend worden. Ons zonnestelsel kreeg concrete afmetingen.
In 2004 werd vooral de absorptie van het zonlicht door Venus onderzocht in het kader van het Kepler-project, de zoektocht naar aardachtige planeten elders in het heelal.
Morgen is de Venusboog aan de orde.

In 1882 dacht de Amerikaanse astronoom William Harkness bij de toenmalige Venusovergang in de volgende poëtische bewoordingen over de toekomstige 21ste eeuw:

”We are now on the eve of the second transit of a pair, after which there will be no other till the twenty-first century of our era has dawned upon earth, and the June flowers are blooming in 2004…
What will be the state of science when the next transit season arrives? God only knows”
.

Wat zal het in 2117 zijn?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten